Μαρία Μήτσορα, Με λένε Λέξη, Πατάκης 2008
"Αν δεν τεντώσω τέλεια το σχοινί που είναι φτιαγμένο από λέξεις, για να χορέψω πάνω από την άβυσσο, τότε η άβυσσος θα με καταπιεί..." σελ12
"Αν είχα παιδιά, θα μάθαιναν άραγε να συντάσσουν προτάσεις με αρχή-μέση-τέλος; ...θα εφεύρισκα παραμυθάκια όπου θα πρωταγωνιστούσαν οι λέξεις. Θα τους έλεγα, ας πούμε, για τις Πέτρινες λέξεις...για το Βαρύ Λεκτικό Οπλισμό...ίσως να τους έλεγα για την Δικτυωτή Ιδιότητα των Λέξεων: Με τύλιξε σ`ένα ΔΙΧΤΥ από γοητευτικές λέξεις, που σφίχτηκε γύρω μου και με ακινητοποίησε".
"Σε κάθε γλώσσα υπάρχουν λέξεις που κυριολεκτούν. Η λέξη χάδι πραγματικά χαϊδεύει... Πάνω από τη λέξη 'λίμνη' σκύβουν τ`άλογα και τα γαϊδουράκια. Χωρίς να το ξέρουν, καθρεφτίζονται τα όμορφα μάτια τους στη λεία υγρασία του Λάμδα. Εμείς μπορούμε να σκύψουμε και να κοιτάξουμε το πρόσωπό μας, με τη χούφτα μας παίρνοντας λίγο νερό..." σελ 14-15
-***~***-
Jean-Paul Sartre, ΟΙ λέξεις, μτφρ. Ειρ. Τσολακέλλη, Αγρα 2003
"Ήμουν τρελός από χαρά: ήταν δικές μου αυτές οι αποξηραμένες Φωνές που ήταν κλεισμένες στα μικρά τους φυτολόγια...Με άφησαν να τριγυρίζω στη βιβλιοθήκη και εγώ επιτέθηκα στην ανθρώπινη σοφία. Έτσι άρχισα να Υπάρχω..." σελ 59
"Οι φράσεις μου αντιστέκονταν σαν αντικείμενα, έπρεπε να τις παρατηρώ, να τις γυροφέρνω, να προσποιούμαι ότι απομακρύνομαι και να επιστρέφω ξαφνικά για να τις αιφνιδιάσω: τις περισσότερες φορές φύλαγαν καλά το μυστικό τους...
Αυτοτιμωρούμενος... Ιδιοσυγκρασία... Αποκοπή, Χιασμός, Ακρογωνιαίος Λίθος... Το νόημα αυτών των σκληρών και μαύρων λέξεων το έμαθα δέκα ή δεκαπέντε χρόνια αργότερα, ενώ ακόμη και σήμερα διατηρούν την α δ ι α φ ά ν ε ι ά τους: είναι η Τροφή της Μνήμης μου" σελ 60-61
"Στο κεφάλι μου, μέσω των οφθαλμών μου, εισέρχονταν λέξεις δηλητηριώδεις, απείρως πλουσιότερες απ`όσες ήξερα...άραγε κινδύνευα να μολυνθώ, να πεθάνω δηλητηριασμένος; Απορροφώντας το Λόγο..." σελ.69
"...το Σύμπαν απλωνόταν στα ποδια μου και κάθε πράγμα ικέτευε ταπεινά ένα όνομα. Δίνοντας ένα όνομα ήταν σα να το δημιουργούσα και ταυτόχρονα να το αποκτούσα. Δίχως αυτή τη κεφαλαιώδη ψευδαίσθηση δε θα είχα γράψει ποτέ." σελ 73
~~~*~~~
Τυχαία έπεσαν τα δυο βιβλία στα χέρια μου και ξεκίνησα τη παράλληλη ανάγνωση. Και τα δύο αυτοβιογραφικά, εστιάζουν κυρίως σε βιώματα και σε διαδρομές της σκέψης και του φαντασιακού που τους καθόρισαν από την παιδική τους ηλικία και τους δημιούργησαν αυτή την ιδιαίτερη σχέση με τον Λόγο και τις Λέξεις. Το βιβλίο της Μ. Μήτσορα ανήκει στη σειρά του Πατάκη: Η κουζίνα του συγγραφέα. Οι Λέξεις του Σαρτρ ξεκίνησαν να γράφονται το 1953 αλλά πήραν τη τελική μορφή τους και εκδόθηκαν το 1964, σαν ένας "αποχαιρετισμός στη Λογοτεχνία και την ωραία Λογοτεχνική Γραφή" όπως είχε δηλώσει ο ίδιος.
Αυτοβιογραφικά Βιβλία - καθρέφτες της εσότητας.
---*~~~
Λέξεις βάμματα που βάφουν με ίνες φωνημάτων το βαμβάκι πρωτογενών εικόνων και συναισθημάτων. Λέξεις χαλίκια που γδέρνουν τη στοματική κοιλότητα. Λέξεις μικροί λαμπεροί πλανήτες σε τροχιά γύρω από έννοιες και αποσιωπήσεις. Σκοτεινά περιδέραια από λέξεις που αρθρώνονται σε φράσεις και κυκλώνουν λεπτούς λαιμούς-μίσχους εννοήσεων. Λέξεις αιχμήκορφες σκιές που σείονται αργά σαν στάχυα έτοιμα για θερισμό. Αχός φωνηέντων, κροτάλισμα συμφώνων, ψίθυροι ορισμών, ομιλούντα αντηχεία μιας άρρητης ζωής . Λέξεις συνήθεια στην υποτείνουσα του προφανούς. Λέξεις θαμπογυάλια που διηθούν ατμόσφαιρες. Λέξεις τρωκτικά σε αποθήκη στεναγμών. Λέξεις ορυκτά. Ευφλεκτη ύλη.
Λέξεις, το δέρμα που ντύνει τα οστά της σκέψης. Λέξεις εναγκαλισμός...
~~~*~~~
Κική Δημουλά ~ Η ΠΕΡΙΦΡΑΣΤΙΚΗ ΠΕΤΡΑ :
"Μίλα.
Πὲς κάτι, ὁτιδήποτε.
Μόνο μὴ στέκεις σὰν ἀτσάλινη ἀπουσία.
Διάλεξε ἔστω κάποια λέξη,
ποὺ νὰ σὲ δένει πιὸ σφιχτὰ
μὲ τὴν ἀοριστία.
Πές:
«ἄδικα»,
«δέντρο»,
«γυμνό».
Πές:
«θὰ δοῦμε»,
«ἀστάθμητο»,
«βάρος».
Ὑπάρχουν τόσες λέξεις ποὺ ὀνειρεύονται
μιὰ σύντομη, ἄδετη, ζωὴ μὲ τὴ φωνή σου...
....................
Μίλα.
Οἱ λέξεις ἔχουν ἔχθρες μεταξύ τους,
ἔχουν τοὺς ἀνταγωνισμούς:
ἂν κάποια ἀπ᾿ αὐτὲς σὲ αἰχμαλωτίσει,
σ᾿ ἐλευθερώνει ἄλλη.
Τράβα μία λέξη ἀπ᾿ τὴ νύχτα
στὴν τύχη.
Ὁλόκληρη νύχτα στὴν τύχη.
Μὴ λὲς «ὁλόκληρη»,
πὲς «ἐλάχιστη»,
ποὺ σ᾿ ἀφήνει νὰ φύγεις.
Ἐλάχιστη
αἴσθηση,
λύπη
ὁλόκληρη
δική μου.
Ὁλόκληρη νύχτα.
Μίλα.
Πὲς «ἀστέρι», ποὺ σβήνει.
Δὲν λιγοστεύει ἡ σιωπὴ μὲ μιὰ λέξη.
Πὲς «πέτρα»,
ποὺ εἶναι ἄσπαστη λέξη.... "
~~~*~~~
Νίκος Καρούζος Η συνήχηση του Δέντρου(Σημειώσεις αναπνευστικές) Πεζά κείμενα, Ικαρος, 1998.
"Έρημη κατεύθυνση της θελήσεως η ποίηση. Με όλες τις λέξεις ενάντια σε όλες τις λέξεις. Επειδή γυρίζει τη ζωή στον απομέσα θησαυρό της παρουσίας, που είναι η μονάνθειά της. Κι ολοένα ο πλους, η μαβιά θαυμασιότητα. Προσέχω στην εργαζόμενη σιωπή τα δεινά της γλώσσας, ένθα λέω πως έχω χάσει τον Παράδεισο. Δέσμευση καν μια για τη λέξη. Ο Παράδεισος είναι μόλις ένα όνομα. Κι όποια λέξη διάδοχη τη δέχομαι, γιατί θα είναι κι αυτή της τύχης, μόλις ένα όνομα. Χωρίς την τύχη, θα βασίλευαν παρασάλευτα, θα βασίλευαν αρχανθικά ονόματα. Η τύχη, όμως, τα λιώνει σα μέταλλα, τα μεταλλάζει....Γιατί αλλιώς όταν αφήσω σαν πουλιά τα ερωτήματα να γεμίσουντο δέντρο, μπαίνει ο χρόνος και κόβει το κινδυνόσχοινο. Κόβει τη θύμηση, που ακροβατώ. Και που δεν ανταμώνει με κανέναν καιρό στα συγκαλά της. Είναι ζήσιμο, λοιπόν, ο Παράδεισος και το ζήσιμο γυρισμός. Ο γυρισμός το πιο μακρό Θυμάμαι. Λοιπόν; Ο γυρισμός πηγάζει από το χάσιμο, που μας συγκορμίζει. Θέω. Προς το ακόμιστο. Προς το απάραχτον ωμέγα. Χοάνη που δεν λιγοστεύει. Σύγκλυση πραγματική των αριθμών εντός του δέκα. Και το δέκα η αρχή του άνθους, κάθετη ολοκληρία. Και ψάλλω-εκδίκηση του μέλανος η ποίηση με το ύψος ανά στήθος. Η σαφήνεια που είναι ο πόνος, υπεράνω, υψηλότερη απ’ τη σαφήνεια που γυρεύει ο λόγος. Εδώ, αν προσέξετε, καίει λιβανωτή ελπίδα, όταν εισπνέω, μ’ ένα κυκλούμενο, πτερωτό συντακτικό, το φως. Ανάγκη να ταξιδέψουμε στη Φανερωμένη κάθε τόπου. Να θρησκέψουμε τις λέξεις. Ανάγκη να καταλάβουμε πόσο θρησκόληπτη είναι η θάλασσα, είτε σε τρικυμία είτε σε γαλήνη. Έθνος αγάπης η ποίηση, λαός ονείρων. Όπως ο κρότος είν’ η χώρα των ήχων ενωμένη, τότε που πάει ο φλήναφος. Όλα καλογερεύουν μες τη φύση. Κ’ η ομορφιά -καλογέρεμα της ψυχής. Η σύρριζη κουρά της λήθης, ως το θάνατο....."
~~~*~~~
Ο. Ελύτης Ανοιχτα Χαρτιά:
"Λέξεις πρέπει να `ρθούνε μα πριν φτάσουν στην άκρη της πένας, να μην είναι πια πέντε ή δέκα γράμματα, μήτε κι άλλοι τόσοι ήχοι, μα τσαμπιά εικόνων, αρμαθιές αντικειμένων, δέσμες ιδιοτροπιών της μνήμης. "
~~~*~~~
Don DeLillo:
"I like the construction of sentences and the juxtaposition of words-not just how they sound or what they mean, but even what they look like".
"I've always seen myself in sentences. I begin to recognize myself, word by word, as I work through a sentence".
"The language of my books has shaped me as a man".
